reuzengroot plankton voor plus ultra utrecht

In Utrecht wordt de laatste hand gelegd aan het multitenant laboratoriumgebouw Plus Ultra. Bij deze fase, waarin het vaste meubilair wordt geïnstalleerd, hoort ook het ophangen van een groot kunstwerk in het atrium. We interviewden Vincent Mock, de kunstenaar in kwestie.

Gefeliciteerd Vincent, je werk hangt! Wat stelt het voor?
“Het werk stelt plankton voor, maar dan immens uitvergroot. In de wetenschap heten deze eencellige organismen radiolariën, of stralendiertjes. De kwetsbaarheid van de natuur begint hier, bij het allerkleinste. Als plankton en de micro-organismen waarmee plankton zich voedt vervuild raken, bereikt die vervuiling uiteindelijk ons, aan het einde van de voedselketen. Met de uitvergroting wil ik verwondering voor de natuur oproepen en onze enorme verantwoordelijkheid voor de natuur benadrukken. Pas onder de microscoop zie je de details van radiolariën en de bijna goddelijke creatie. In essentie wil ik de pracht van het onzichtbare zichtbaar maken.

Het kunstwerk arriveerde in twee losse delen. Waar is het van gemaakt en wat hebben jullie vervolgens nog gedaan?
“Het bestond in eerste instantie zelfs uit 122 losse onderdelen, die aan elkaar zijn gelijmd. Deze onderdelen zijn 3d-prints gevuld met brandwerend schuim, dat ook voor stevigheid zorgt. Een staaldraad binnenin zorgt voor een extra verbinding, net als een stalen constructie bovenin. De huid is van zand met daaroverheen verf. Het kwam het gebouw binnen in een tweezesde- en een vierzesde-deel, dat paste precies door de deur. Daarna hebben we hier nog een kleine week gewerkt aan het assembleren en op het laatst zijn de lange stekels bevestigd. Daarna is het opgehangen. Relatief laag, waardoor het van alle kanten te zien is.”

Hoe pakt de wisselwerking met het gebouw uit? Rond het atrium waar het kunstwerk hangt lopen open galerijen en een opvallende stalen wenteltrap verbindt vier verdiepingen.
“Soms is het resultaat van een werk mooier dan je van tevoren had kunnen bedenken en dat is hier het geval, vind ik. Je hebt vanaf de trap contact met het hele gebouw en ziet het plankton van de onderkant, zijkant en van boven. De trap is wit, het plankton matzwart, en er is genoeg afstand. De zeggingskracht van kunst staat of valt met de ruimte waarin het tentoon wordt gesteld en dit atrium is een prachtige ruimte, die het werk ‘optilt’. Plus Ultra Utrecht is een gebouw met veel glas en mooi, lichtgekleurd hout, dat van buiten naar binnen doorloopt. Het gebouw voelt buiten en binnen hetzelfde aan. Het is groot, maar niet zwaar. Het contrast van het organische plankton met de moderne, urbane setting van het Utrecht Science Park is ook leuk.”

Hoe was de samenwerking met cepezed en Kadans Science Partner, de ontwikkelaar?
“Plezierig en professioneel. Jullie passen een kunstwerk al meteen in het ontwerp, in plaats van achteraf te denken ‘oh ja, er moet nog kunst bij’. Kadans bood daar ruimte voor. De onvoorspelbaarheid van zo’n rare kunstenaar met zijn gekke ideeën vindt niet elke architect of opdrachtgever fijn, dit vertrouwen wordt dus erg gewaardeerd! Bovendien passen jullie duurzaamheidsstandpunt en regeneratieve insteek bij mij. Zowel cepezed als Kadans denkt na over de langetermijngevolgen van een gebouw voor het milieu.”

Komt er een bordje bij het kunstwerk, gezien je missie aangaande het milieu?
“Er komt inderdaad een omschrijving en er wordt in de ‘science gallery’ op de begane grond aandacht aan geschonken. Daar staat straks een microscoop waarmee je dit organisme van 0,1 millimeter in het echt kunt zien. Voor de wetenschappers en onderzoekers die hier komen te werken is het bijzonder om een uitvergroot driedimensionaal model te zien van een stralendiertje. De techniek om dat voor elkaar te krijgen bestaat nog niet zo lang. Terwijl de fascinatie meer dan honderd jaar geleden al begon, met de tekeningen van Ernst Haeckel.”


Benieuwd naar Plus Ultra Utrecht? Lees hier meer.
Benieuwd naar Vincent Mock? Lees hier meer.